Wynalazki Słowaków

Wynalazki Słowaków

 

Najbardziej znanymi wynalazkami Słowaków są:

 

Wynalazki Jana Bahýľa

Twórcą znacznego mnóstwa wynalazków jest Ján Bahýľ (1845-1916), który konstruował zwłaszcza maszyny latające. Spośród 17 patentów Bahýľa warto wspomnieć m.in. wynalazek:

– czołgu parowego

– pompy zbiornikowej

– balonu powietrznego połączonego z turbiną powietrzną (1894)

– urządzenia do sprzęgania wagonów

– windy wewnątrz wzgórza zamkowego w Bratysławie

– pierwszego benzynowego silnika samochodowego na Słowacji (z Antonem Marschallem)

– helikopteru Avion (1905).

 

Pompa wodna

Pierwsze pompy wodne wynalazł i zastosował w górnictwie Jozef Karol Hell (1713-1783), wynalazca i konstruktor maszyn górniczych.

 

Spadochron

Wynalazcą i konstruktorem pierwszego wykorzystanego w praktyce (1913) spadochronu był Śtefan Banič (1870-1941).

 

Telegrafia bezprzewodowa i radiokomunikacja

Pionierem i wynalazcą w dziedzinie telegrafii bezprzewodowej i radiokomunikacji  był Jozef Murgaš (1864-1929), słowacki duchowny katolicki, malarz i fizyk działający w Stanach Zjednoczonych. Jako pierwszy na świecie przeprowadził 27 kwietnia 1905 żywą transmisję radiową. W kilka miesięcy później dokonał transmisji radiowej między miejscowościami Scranton a Wilkes-Barre (USA) na odległość 30 kilometrów. Przypisać mu więc można wynalazek radia. Pierwszy na świecie zastosował modulację częstotliwości w radiotelegrafii. Był autorem licznych patentów technicznych.

 

Sprzęg wagonowy

Patent na automatyczne sprzęganie i rozsprzęganie wagonów kolejowych posiadał  Samuel Petrikovich (1855-1919), słowacki architekt, archeolog, hydrolog i wynalazca.

 

Krzywizna Petzvalda

Jozef Maximilián Petzval (1807-1891), słowacki fizyk i matematyk niemieckiego pochodzenia, uważany jest za jednego z pionierów i twórców optyki geometrycznej. Jako pierwszy opracował warunki jakie muszą być spełnione, aby wyeliminowana była aberracja optyczna obiektywu w postaci krzywizny pola. Krzywizna taka nosi nazwę „krzywizny Petzvala”. Skonstruował też własny obiektyw (1840) i lornetkę operową.

 

Pompa ciepła

Pierwszą pompę ciepła na świecie skonstruował Aurel Stodola (1859-1942), fizyk, inżynier i naukowiec, prekursor termodynamiki, autor teorii cieplnych obiegów turbin gazowych. Skonstruowana przez niego w 1928 roku pompa ciepła działa do dziś i ogrzewa ratusz w szwajcarskiej Genewie.

 

Napój orzeźwiający „Vinea“

Pomysłodawcą produkowanego na Słowacji z winogron popularnego napoju orzeźwiającego marki „Vinea“ jest Ján Farkaš, enolog i naukowiec.

 

Gitara rezofoniczna

Wynalazcą instrumentu muzycznego znanego jako gitara rezofoniczna lub nazywanego gitarą

National lub Dobro,  jest Ján Dopjera /również John Dopyera/ (1893-1988), muzyk słowacko-amerykański, konstruktor i producent instrumentów strunowych.

 

 

 

Waldemar Ireneusz Oszczęda