Hanau – rodisko bratov Grimmovcov


Hanau – rodzinne miasto braci Grimm

 

Leżące w niemieckim kraju związkowym Hesja, miasto Hanau, znane jest przede wszystkim jako miejsce urodzenia braci Grimm. Dlatego również nazywane jest i promowane jako „Miasto braci Grimm” /niem. Brüder-Grimm-Stadt/.

Jacob Ludwig Karl Grimm (17/85-1863) i Wilhelm Karl Grimm (1786-1859) byli rodzonymi braćmi, znanymi pisarzami, językoznawcami i uczonymi niemieckimi, wspólnie publikującymi większość swoich dzieł. Najbardziej znanym z nich są oczywiście „Baśnie braci Grimm” zawierające cykl spisanych przez nich baśni, opublikowany po raz pierwszy w 1812 roku. Dzieło było wynikiem długich i wieloletnich badań podań, mitów i opowieści ludowych. Obecnie zaliczane jest do klasyki literatury. Przetłumaczone zostało na wiele języków.

 

Położone nad Menem miasto zamieszkuje około 90 tysięcy mieszkańców. Ponad 20 % jego ludności posiada narodowość inną niż niemiecka.

Lokalizacja nad rzeką będącą ważną magistralą wodną, sprzyja rozwoju miejscowego portu rzecznego. Oprócz tego w mieście rozwija się przemysł elektrotechniczny, gumowy, jubilerstwo.

Hanau posiada szczególny status dzięki, któremu pełni niektóre kompetencje powiatu.

Na kartach historii odnotowana została bitwa pod Hanau stoczona 30-31 października 1813 roku w okresie wojen napoleońskich.

Resztki francuskiej Wielkiej Armii dowodzonej osobiście przez Napoleona powracały tędy po przegranej bitwie pod Lipskiem do Francji. Drogę odwrotu zagrodziły Francuzom wojska bawarskie i austriackie dowodzone przez generała Philippa von Wrede. Napoleon dysponujący liczebnie trzykrotnie słabszymi siłami, dzięki swojej niezwykłej sztuce dowodzenia, pokonał przeciwnika przy niezbyt wysokich stratach własnych. Dzięki zwycięstwu mógł bez kłopotu pomaszerować na Frankfurt nad Menem i do będącej w rękach francuskich Moguncji /niem. Mainz/.

Pierwsza znana wzmianka o Hanau odnotowuje istnienie w 1143 roku zamku wodnego. Z czasem wokół tego zamku rozwinęło się osiedle. 2 lutego 1303 niemiecki król Albrecht I Habsburg (1255-1308) nadał miejscowości prawa miejskie i przywilej targowy. Przywileje królewskie pozwoliły mieszkańcam na prowadzenie wolnego handlu, posiadanie ratusza, dwóch burmistrzów, prawo wyboru samorządu i uwolnienie od poddaństwa. W tym czasie zbudowano również pierwsze mury miejskie.

W XVI w. hrabia Philipp Ludwig II von Hanau-Münzenberg (1576-1612) przebudował i zmodernizował stare mury otaczające miasto w myśl obowiązujących wówczas zasad renesansowej techniki fortyfikacyjnej.

1 czerwca 1597 hrabia Philipp Ludwig II przyjął w mieście kalwińskich uciekinierów z Francji i Niderlandów Hiszpańskich, prześladowanych w swoich krainach z  powodów religijnych (hugenoci). Zawarł z nimi umowę na mocy,  której mogli się w mieście swobodnie osiedlić i prowadzić działalność gospodarczą. Nowi przybysze przywieźli ze sobą znaczny kapitał i posiadali świetne umiejętności rzemieślnicze (zwłaszcza jubilerskie i złotnicze), które pozwoliły na rozwój i rozkwit miasta. Osiedlili się w na terenie tzw. Nowego Miasta.  Założyli znaną manufakturę fajansu.

 

Philipp Ludwig II pozwolił również na przybycie osadników żydowskich, którzy założyli pierwszą gminę żydowską w mieście.

W XIX wieku miasto brało aktywny udział w wydarzeniach rewolucjnych w Niemczech (1830, 1848). Było nawet z tego powodu okupowane przez interwencyjne oddziały wojsk bawarskich i austriackich, które podjęły wyprawę karną przeciwko buntownikom (1850).

Dojście do władzy faszystów zakończyło okres demokracji panujący w mieście (1933). Miejscowi Żydzi zostali wywiezieni do obozu zagłady i zamordowani.

Naloty alianckich samolotów bombowych na miasto rozpoczęły się w 1944 roku. Brytyjskie bombowce przeprowadziły najbardziej niszczące naloty na centrum miasta w 1945 roku. Zwłaszcza nalot z 19 marca 1945 doprowadził do prawie całkowitego zniszczenia i spustoszenia śródmieścia. W wyniku bombardowań liczba mieszkańców miasta spadła pod 10 tysięcy ludności.

Po drugiej wojnie światowej w mieście urządzona została ważna baza wojsk amerykańskich stacjonujących w Europie. Baza zatrudniała około 30 tysięcy pracowników wojskowych i cywilnych. Zajmowała prawie 350 ha powierzchni. Ostatni żołnierz amerykański opuścił bazę w Hanau 8 sierpnia 2008.

 

 

Ponieważ  bombardowanie podczas drugiej wojny światowej spowodowały wielkie szkody materialne i zniszczenia, w mieście nie zachowało się zbyt wiele cennych zabytków. Na pewno jednak warto zwrócić uwagę na:

– Niemiecki Dom Złotniczy (niem. Deutsches Goldschmiedehaus) zbudowany przy byłym

rynku i placu handlowym Starego Miasta, ok. 1537-38 r. w późnorenesansowym stylu, który

służył jako ratusz; w 1942 roku urządzono w nim Muzeum Sztuki Złotniczej w której

obecnie znajdują się zbiory artystyczne i historyczne poświęcone złotnictwu; jest to jedna z

największych ekspozycji niemieckiej sztuki złotniczej

– zabytkowa studnia przed Domem Złotniczym na rynku Starego Miasta

– kościół ewangelicki pw. św.Marii Magdaleny (niem. Marienkirche)

– kościół ewangelicki pw. św. Jana Baptysty (niem. Johanneskirche)

– kościół (zbór) kalwiński walońsko-niderladzki (niem. Wallonisch-Niederländische Kirche)

– budynek nowego ratusza przy rynku i placu targowym dzielnicy Nowe Miasto oraz studnia

– pomnik braci Jakuba i Wilhelma Grimm

– pomnik hrabiego Philippa Luwiga II von Hanau-Münzenberg przy kościele walońsko-

Niderlandzkim

– resztki murów obronnych przy kościele pw. św. Jana

– wieża „frankfurcka”.

Warto też zajrzeć do któregoś z licznych muzeów jak:

– Muzeum Historyczne Hanau urządzone w letnim pałacu zbudowanym przez hrabiego

Philipp Reinhard von Hanau-Münzenberg (1664-1712)

– Muzeum Teatru Papierowego w tym samym letnim pałacu

– muzeum w malowniczym zamku Steinheim

– Hesseńskie Muezum Lalek (w parku Wilhemsbad)

– Hesseńskie Muzeum Leśnictwa „Stara bażantaria” z leśnym parkiem wypoczynku i

rozrywki (w dzielnicy Klein-Auheim)

– Muzeum Regionalne w dzielnicy Mittelbuchen

– Muzeum Kolejnictwa urządzone obok głównego dworca kolejowego

– muzeum w dzielnicy Großauheim.

Chwile wypoczynku i relaksu spędzić można w starym parku zdrojowym Wilhemsbad, gdzie również znajduje się siedziba Hesseńskiego Muzeum Lalek. Hanau znane jest też z byłej manufaktury fajansu.

 

Waldemar Ireneusz OszczędaHanau – rodzinne miasto braci Grimm

 

Leżące w niemieckim kraju związkowym Hesja, miasto Hanau, znane jest przede wszystkim jako miejsce urodzenia braci Grimm. Dlatego również nazywane jest i promowane jako „Miasto braci Grimm” /niem. Brüder-Grimm-Stadt/.

Jacob Ludwig Karl Grimm (17/85-1863) i Wilhelm Karl Grimm (1786-1859) byli rodzonymi braćmi, znanymi pisarzami, językoznawcami i uczonymi niemieckimi, wspólnie publikującymi większość swoich dzieł. Najbardziej znanym z nich są oczywiście „Baśnie braci Grimm” zawierające cykl spisanych przez nich baśni, opublikowany po raz pierwszy w 1812 roku. Dzieło było wynikiem długich i wieloletnich badań podań, mitów i opowieści ludowych. Obecnie zaliczane jest do klasyki literatury. Przetłumaczone zostało na wiele języków.

 

Położone nad Menem miasto zamieszkuje około 90 tysięcy mieszkańców. Ponad 20 % jego ludności posiada narodowość inną niż niemiecka.

Lokalizacja nad rzeką będącą ważną magistralą wodną, sprzyja rozwoju miejscowego portu rzecznego. Oprócz tego w mieście rozwija się przemysł elektrotechniczny, gumowy, jubilerstwo.

Hanau posiada szczególny status dzięki, któremu pełni niektóre kompetencje powiatu.

Na kartach historii odnotowana została bitwa pod Hanau stoczona 30-31 października 1813 roku w okresie wojen napoleońskich.

Resztki francuskiej Wielkiej Armii dowodzonej osobiście przez Napoleona powracały tędy po przegranej bitwie pod Lipskiem do Francji. Drogę odwrotu zagrodziły Francuzom wojska bawarskie i austriackie dowodzone przez generała Philippa von Wrede. Napoleon dysponujący liczebnie trzykrotnie słabszymi siłami, dzięki swojej niezwykłej sztuce dowodzenia, pokonał przeciwnika przy niezbyt wysokich stratach własnych. Dzięki zwycięstwu mógł bez kłopotu pomaszerować na Frankfurt nad Menem i do będącej w rękach francuskich Moguncji /niem. Mainz/.

Pierwsza znana wzmianka o Hanau odnotowuje istnienie w 1143 roku zamku wodnego. Z czasem wokół tego zamku rozwinęło się osiedle. 2 lutego 1303 niemiecki król Albrecht I Habsburg (1255-1308) nadał miejscowości prawa miejskie i przywilej targowy. Przywileje królewskie pozwoliły mieszkańcam na prowadzenie wolnego handlu, posiadanie ratusza, dwóch burmistrzów, prawo wyboru samorządu i uwolnienie od poddaństwa. W tym czasie zbudowano również pierwsze mury miejskie.

W XVI w. hrabia Philipp Ludwig II von Hanau-Münzenberg (1576-1612) przebudował i zmodernizował stare mury otaczające miasto w myśl obowiązujących wówczas zasad renesansowej techniki fortyfikacyjnej.

1 czerwca 1597 hrabia Philipp Ludwig II przyjął w mieście kalwińskich uciekinierów z Francji i Niderlandów Hiszpańskich, prześladowanych w swoich krainach z  powodów religijnych (hugenoci). Zawarł z nimi umowę na mocy,  której mogli się w mieście swobodnie osiedlić i prowadzić działalność gospodarczą. Nowi przybysze przywieźli ze sobą znaczny kapitał i posiadali świetne umiejętności rzemieślnicze (zwłaszcza jubilerskie i złotnicze), które pozwoliły na rozwój i rozkwit miasta. Osiedlili się w na terenie tzw. Nowego Miasta.  Założyli znaną manufakturę fajansu.

 

Philipp Ludwig II pozwolił również na przybycie osadników żydowskich, którzy założyli pierwszą gminę żydowską w mieście.

W XIX wieku miasto brało aktywny udział w wydarzeniach rewolucjnych w Niemczech (1830, 1848). Było nawet z tego powodu okupowane przez interwencyjne oddziały wojsk bawarskich i austriackich, które podjęły wyprawę karną przeciwko buntownikom (1850).

Dojście do władzy faszystów zakończyło okres demokracji panujący w mieście (1933). Miejscowi Żydzi zostali wywiezieni do obozu zagłady i zamordowani.

Naloty alianckich samolotów bombowych na miasto rozpoczęły się w 1944 roku. Brytyjskie bombowce przeprowadziły najbardziej niszczące naloty na centrum miasta w 1945 roku. Zwłaszcza nalot z 19 marca 1945 doprowadził do prawie całkowitego zniszczenia i spustoszenia śródmieścia. W wyniku bombardowań liczba mieszkańców miasta spadła pod 10 tysięcy ludności.

Po drugiej wojnie światowej w mieście urządzona została ważna baza wojsk amerykańskich stacjonujących w Europie. Baza zatrudniała około 30 tysięcy pracowników wojskowych i cywilnych. Zajmowała prawie 350 ha powierzchni. Ostatni żołnierz amerykański opuścił bazę w Hanau 8 sierpnia 2008.

 

 

Ponieważ  bombardowanie podczas drugiej wojny światowej spowodowały wielkie szkody materialne i zniszczenia, w mieście nie zachowało się zbyt wiele cennych zabytków. Na pewno jednak warto zwrócić uwagę na:

– Niemiecki Dom Złotniczy (niem. Deutsches Goldschmiedehaus) zbudowany przy byłym

rynku i placu handlowym Starego Miasta, ok. 1537-38 r. w późnorenesansowym stylu, który

służył jako ratusz; w 1942 roku urządzono w nim Muzeum Sztuki Złotniczej w której

obecnie znajdują się zbiory artystyczne i historyczne poświęcone złotnictwu; jest to jedna z

największych ekspozycji niemieckiej sztuki złotniczej

– zabytkowa studnia przed Domem Złotniczym na rynku Starego Miasta

– kościół ewangelicki pw. św.Marii Magdaleny (niem. Marienkirche)

– kościół ewangelicki pw. św. Jana Baptysty (niem. Johanneskirche)

– kościół (zbór) kalwiński walońsko-niderladzki (niem. Wallonisch-Niederländische Kirche)

– budynek nowego ratusza przy rynku i placu targowym dzielnicy Nowe Miasto oraz studnia

– pomnik braci Jakuba i Wilhelma Grimm

– pomnik hrabiego Philippa Luwiga II von Hanau-Münzenberg przy kościele walońsko-

Niderlandzkim

– resztki murów obronnych przy kościele pw. św. Jana

– wieża „frankfurcka”.

Warto też zajrzeć do któregoś z licznych muzeów jak:

– Muzeum Historyczne Hanau urządzone w letnim pałacu zbudowanym przez hrabiego

Philipp Reinhard von Hanau-Münzenberg (1664-1712)

– Muzeum Teatru Papierowego w tym samym letnim pałacu

– muzeum w malowniczym zamku Steinheim

– Hesseńskie Muezum Lalek (w parku Wilhemsbad)

– Hesseńskie Muzeum Leśnictwa „Stara bażantaria” z leśnym parkiem wypoczynku i

rozrywki (w dzielnicy Klein-Auheim)

– Muzeum Regionalne w dzielnicy Mittelbuchen

– Muzeum Kolejnictwa urządzone obok głównego dworca kolejowego

– muzeum w dzielnicy Großauheim.

Chwile wypoczynku i relaksu spędzić można w starym parku zdrojowym Wilhemsbad, gdzie również znajduje się siedziba Hesseńskiego Muzeum Lalek. Hanau znane jest też z byłej manufaktury fajansu.

 

Waldemar Ireneusz Oszczęda

sk_SKSlovak

Z organizačných a technických dôvodov rušíme oslavy- Deň poľskej vlajky a poľskej diaspóra 18.5.2024 v Rajeckých Tepliciach. O náhradnom termíne Vás budeme informovať.