Rok 2013 rokiem …
… Jana Czochralskiego (1885-1953)
Jan Czochralski był wybitnym polskim chemikiem, metaloznawcą i wynalazcą.
Najbardziej znanym wynalazkiem Czochralskiego jest technika produkcji monokryształów półmetali, metali i ich stopów. Metoda Czochralskiego opracowana w 1916 roku jest najstarszą i we współczesnym techniki powszechnie stosowaną m.in. do produkcji na skalę przemysłową monokryształów krzemu /półprzewodników/.
Jan Czochralski był znanym uczonym, który w 1929 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Politechniki Warszawskiej, gdzie był profesorem na Wydziale Chemicznym i prowadził Katedrę Metalurgii i Metaloznawstwa. Wraz z grupą naukowców stworzył podstawy polskiej metalurgii. W końcu 1939 uruchomił w Warszawie Zakład Badań Materiałów zamieniony podczas okupacji hitlerowskiej w laboratorium produkujące amunicję.
Po zakończeniu wojny został aresztowany przez władze komunistyczne i oskarżony o kolaborację z okupantem. Mimo oczyszczenia z zarzutów przez sąd, Politechnika Warszawska w której pracował, odmówiła ponownego przyjęcia go w poczet profesorów.
Czochralski musiał więc kontynuować badania w rodzinnej Kcyni, gdzie wynalazł m.in. znany „proszek od kichania z gołąbkiem“ oraz płyn do trwałej ondulacji na zimno.
Zmarł niespodziewanie w 1953 roku po rewizji Urzędu Bezpieczeństwa w swojej willi.
Dopiero ponad pół wieku po śmierci został pełnie rehabilitowany (2011) i Senat Politechniki Warszawskiej przywrócił mu tytuły profesorskie.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej postanawiał oddać hołd jednemu z najwybitniejszych naukowców współczesnej techniki, którego przełomowe odkrycia przyczyniły się do światowego rozwoju nauki w sześćdziesiątą rocznicę śmierci jego śmierci ogłaszając rok 2013 rokiem jego rokiem (oprócz W. Lutosławskiego i J. Tuwima).
Opracował: Waldemar Oszczęda