Święty Cyryl–Konstanty i Metody
5 lipca b.r. na Słowacji i w Czechach odbędą się uroczystości związane z 1150 rocznicą przybycia do Wielkich Moraw, średniowiecznego państwa słowiańskiego istniejącego na terenach wspominanych państw, świętego Cyryla-Konstantego i świętego Metodego.
Warto wiedzieć, że św. Cyryl–Konstanty (ok.827-869) i św. Metody (ok. 815 lub 820-885) byli przypuszczalnie Słowianami i braćmi pochodzącymi z okolicy Salonik (Bizancjum, obecnie Grecja). Do historii przeszli jako duchowni bizantyjscy prowadzący działalność misyjną w państwie wielkomorawskim, którą w znaczący sposób przyczynili się do wprowadzenia ziemi słowiańskich w krąg kultury chrześcijańskiej. Stworzyli obrządek słowiański i język staro-cerkiewno-słowiański.
W IX w. książę morawski Rastislav (Rościsław) poprosił bizantyjskiego cesarza Michała o przysłanie mu bizantyjskich duchownych, którzy by mogli zastąpić działający w jego państwie kler frankoński (niemiecki). Jednocześnie też, którzy by potrafili szerzyć chrześcijaństwo w języku zrozumiałym dla ludności zamieszkującej jego krainę. Misja taka powierzona została znanym kaznodziejom z Salonik, Konstantemu i Metodemu, którzy znali język Słowian macedońskich.
Konstanty urodził się w 827 r. Posiadał szczególny dar zdobywania i przekazywania wiedzy. Podczas działalności misji bizantyjskiej w państwie wielkomorawskim zestawił i wprowadził do liturgii pierwsze starocerkiewne pismo słowiańskie, głagolicę. Jak podaje większość średniowiecznych źródeł, głagolica zawierała litery z których dwadzieścia cztery było podobnych do liter greckich (a, v, g, d, e, z, i [eta, theta, i], k, l, m, n, x, o, p, r, s, t, u, f, ch, ps, ó) oraz czternaście według języka słowiańskiego (b, ž, dz, c, č, š, šč, ъ, y, ь, ě, ju, ρ, ę).
Jego o dwanaście lat starszy brat Metody (820–885) posiadał natomiast znaczny talent organizacyjny.
Święci bracia przybyli w 863 roku do Wielkich Moraw gdzie prowadzili działalność misyjną. Tutaj za zgodą Rzymu wprowadzili język słowiański do obrządku i liturgii kościelnej. Nawiązali tak na daleko posuniętą i rozwijającą się między miejscowymi Słowianami chrystianizację, która rozpoczęta została przypuszczalnie na początku IX w. Oskarżeni później przez wrogi im kler niemiecki, obronili swoją naukę przed papieżem Hadrianem II. Po zakończeniu działalności i pobytu w Rzymie, Konstanty tam pozostał, wstąpił do klasztoru bizantyjskiego i przyjął imię zakonne – Cyryl. Zmarł w Rzymie 14 lutego 869 r. Wkrótce po śmierci Cyryla-Konstantego, panujący wówczas w Panonii książę słowiański Koceľ, prosił papieża, aby wysłał do niego Metodego jako nauczyciela. Metody wraz z poselstwem papieża powrócił więc do Wielkich Moraw. Po drodze zatrzymał się w Błotnogrodzie (Blatnohrad) w Panonii niedaleko jeziora Balaton (obecnie Węgry), gdzie panował Koceľ, syn nitrzańskiego księcia Pribiny. Stąd na prośbę Koceľa dotyczącą odnowy diecezji panońskiej, powrócił do Rzymu. Tam ok.870 r. otrzymał od papieża święcenia i mianowanie na arcybiskupa panońskiego (morawsko-panońskiego) i legata papieskiego na krainy w których panowały książęta słowiańskie: Rastislav (Rościsław), Svätopluk (Świętopełek) w Księstwie Nitrzańskim oraz Koceľ w Panonii. Metody powrócił do Wielkich Moraw już jako arcybiskup. Został jednak pojmany przez wrogich mu Franków i łacińskie duchowieństwo niemieckie. Po około trzech latach niedobrowolnego więzienia, na wskutek interwencji papieża Jana VIII, którą przypuszczalnie inicjował książę Świętopełek, uzyskał wolność. W 873 objął administrację Kościoła w państwie wielkomorawskim. Z upływem czasu jednak na wskutek zdradzieckich intryg niemieckiego duchownego Wichinga panujący wówczas w Wielkich Morawach Świętopełek odmówił mu poparcia w wyniku czego w 880 r. musiał w Rzymie ponownie bronić swoją działalność misyjną co mu się udało. Po jego śmierci (885) jednak dominujący i całkowity wpływ w państwie wielkomorawskim osiągnęło duchowieństwo frankońskie. Uczniowie Metodego zmuszeni zostali do opuszczenia Wielkich Moraw.
Dzieło Cyryla i Metodego odegrało niezwykle ważną rolę w kulturze Słowian. Zapoczątkowało rozwój języka i piśmiennictwa słowiańskiego.
Chrześcijaństwo dotarło w końcu IX w. wraz z podbojami księcia wielkomorawskiego Świętopełka na ziemie polskie. Konkretnie na obszary zamieszkiwane przez Wiślan (Kraków, Wiślica) gdzie po ich pobiciu nastąpił chrzest.
W dowód bezsprzecznych wielkich zasług dla Kościoła Katolickiego i rozwoju cywilizacji wschodniej części Europy Ojciec Święty, Jan Paweł II dołączył w 1980 r. św.Cyryla i Metodego do postaci św.Benedykta z Nursji (ok.480-547) uznając ich za współpatronów zjednoczonej Europy. Nazywa się ich również apostołami Słowian.
Dla upamiętnięnia przybycia obydwóch świętych braci do państwa wielkomorawskiego w 863 roku, Narodowy Bank Słowacji w dniu 5 lipca br. wyemituje m.in okolicznoścíową monetę w nominale 2 € przedstawiającą na rewersie postacie słowiańskich świętych.
Waldemar Ireneusz Oszczęda
Święty Cyryl–Konstanty i Metody
5 lipca b.r. na Słowacji i w Czechach odbędą się uroczystości związane z 1150 rocznicą przybycia do Wielkich Moraw, średniowiecznego państwa słowiańskiego istniejącego na terenach wspominanych państw, świętego Cyryla-Konstantego i świętego Metodego.
Warto wiedzieć, że św. Cyryl–Konstanty (ok.827-869) i św. Metody (ok. 815 lub 820-885) byli przypuszczalnie Słowianami i braćmi pochodzącymi z okolicy Salonik (Bizancjum, obecnie Grecja). Do historii przeszli jako duchowni bizantyjscy prowadzący działalność misyjną w państwie wielkomorawskim, którą w znaczący sposób przyczynili się do wprowadzenia ziemi słowiańskich w krąg kultury chrześcijańskiej. Stworzyli obrządek słowiański i język staro-cerkiewno-słowiański.
W IX w. książę morawski Rastislav (Rościsław) poprosił bizantyjskiego cesarza Michała o przysłanie mu bizantyjskich duchownych, którzy by mogli zastąpić działający w jego państwie kler frankoński (niemiecki). Jednocześnie też, którzy by potrafili szerzyć chrześcijaństwo w języku zrozumiałym dla ludności zamieszkującej jego krainę. Misja taka powierzona została znanym kaznodziejom z Salonik, Konstantemu i Metodemu, którzy znali język Słowian macedońskich.
Konstanty urodził się w 827 r. Posiadał szczególny dar zdobywania i przekazywania wiedzy. Podczas działalności misji bizantyjskiej w państwie wielkomorawskim zestawił i wprowadził do liturgii pierwsze starocerkiewne pismo słowiańskie, głagolicę. Jak podaje większość średniowiecznych źródeł, głagolica zawierała litery z których dwadzieścia cztery było podobnych do liter greckich (a, v, g, d, e, z, i [eta, theta, i], k, l, m, n, x, o, p, r, s, t, u, f, ch, ps, ó) oraz czternaście według języka słowiańskiego (b, ž, dz, c, č, š, šč, ъ, y, ь, ě, ju, ρ, ę).
Jego o dwanaście lat starszy brat Metody (820–885) posiadał natomiast znaczny talent organizacyjny.
Święci bracia przybyli w 863 roku do Wielkich Moraw gdzie prowadzili działalność misyjną. Tutaj za zgodą Rzymu wprowadzili język słowiański do obrządku i liturgii kościelnej. Nawiązali tak na daleko posuniętą i rozwijającą się między miejscowymi Słowianami chrystianizację, która rozpoczęta została przypuszczalnie na początku IX w. Oskarżeni później przez wrogi im kler niemiecki, obronili swoją naukę przed papieżem Hadrianem II. Po zakończeniu działalności i pobytu w Rzymie, Konstanty tam pozostał, wstąpił do klasztoru bizantyjskiego i przyjął imię zakonne – Cyryl. Zmarł w Rzymie 14 lutego 869 r. Wkrótce po śmierci Cyryla-Konstantego, panujący wówczas w Panonii książę słowiański Koceľ, prosił papieża, aby wysłał do niego Metodego jako nauczyciela. Metody wraz z poselstwem papieża powrócił więc do Wielkich Moraw. Po drodze zatrzymał się w Błotnogrodzie (Blatnohrad) w Panonii niedaleko jeziora Balaton (obecnie Węgry), gdzie panował Koceľ, syn nitrzańskiego księcia Pribiny. Stąd na prośbę Koceľa dotyczącą odnowy diecezji panońskiej, powrócił do Rzymu. Tam ok.870 r. otrzymał od papieża święcenia i mianowanie na arcybiskupa panońskiego (morawsko-panońskiego) i legata papieskiego na krainy w których panowały książęta słowiańskie: Rastislav (Rościsław), Svätopluk (Świętopełek) w Księstwie Nitrzańskim oraz Koceľ w Panonii. Metody powrócił do Wielkich Moraw już jako arcybiskup. Został jednak pojmany przez wrogich mu Franków i łacińskie duchowieństwo niemieckie. Po około trzech latach niedobrowolnego więzienia, na wskutek interwencji papieża Jana VIII, którą przypuszczalnie inicjował książę Świętopełek, uzyskał wolność. W 873 objął administrację Kościoła w państwie wielkomorawskim. Z upływem czasu jednak na wskutek zdradzieckich intryg niemieckiego duchownego Wichinga panujący wówczas w Wielkich Morawach Świętopełek odmówił mu poparcia w wyniku czego w 880 r. musiał w Rzymie ponownie bronić swoją działalność misyjną co mu się udało. Po jego śmierci (885) jednak dominujący i całkowity wpływ w państwie wielkomorawskim osiągnęło duchowieństwo frankońskie. Uczniowie Metodego zmuszeni zostali do opuszczenia Wielkich Moraw.
Dzieło Cyryla i Metodego odegrało niezwykle ważną rolę w kulturze Słowian. Zapoczątkowało rozwój języka i piśmiennictwa słowiańskiego.
Chrześcijaństwo dotarło w końcu IX w. wraz z podbojami księcia wielkomorawskiego Świętopełka na ziemie polskie. Konkretnie na obszary zamieszkiwane przez Wiślan (Kraków, Wiślica) gdzie po ich pobiciu nastąpił chrzest.
W dowód bezsprzecznych wielkich zasług dla Kościoła Katolickiego i rozwoju cywilizacji wschodniej części Europy Ojciec Święty, Jan Paweł II dołączył w 1980 r. św.Cyryla i Metodego do postaci św.Benedykta z Nursji (ok.480-547) uznając ich za współpatronów zjednoczonej Europy. Nazywa się ich również apostołami Słowian.
Dla upamiętnięnia przybycia obydwóch świętych braci do państwa wielkomorawskiego w 863 roku, Narodowy Bank Słowacji w dniu 5 lipca br. wyemituje m.in okolicznoścíową monetę w nominale 2 € przedstawiającą na rewersie postacie słowiańskich świętych.
Waldemar Ireneusz Oszczęda
Slovak 
Polish